Wiele osób obwinia producentów obudów czy chłodzeń o to, że ich produkty są kiepskiej jakości, czy nie nadają się na daną półkę cenową. Niestety takie osoby często pomijają dobór wentylatorów do swoich maszyn, które w znacznym stopniu są powodem zbyt wysokich temperatur, natomiast winę zrzucają na złą konstrukcję chłodzenia, czy też klasyczny „zabudowany panel przedni” obudowy. Jak się natomiast okazuje, dobór wentylatorów nie jest takim prostym zadaniem, na jakie wygląda.
Parafrazując popularne stwierdzenie „Co ma wentylator do podzespołów?” – wiele. Użycie bardziej wydajnych komponentów wydzielających więcej ciepła, czy też mniejszych gabarytowo obudów będzie wymagało od nas innego podejścia do wyboru odpowiednich śmigieł. Ogromne obudowy będą potrzebowały wentylatorów zarówno z dobrym przepływem powietrza jak i ciśnieniem statycznym, natomiast od konstrukcji przeznaczonych dla jednostek typu HTPC, czy też ITX/mATX wymagało się będzie większego przepływu powietrza, gdzie ciśnienie statyczne nie będzie grało znacznej roli – jeżeli nie używamy radiatorów z ciasnym użebrowaniem (wysokim współczynnikiem FPI – ang. „Fins Per Inch”) oraz cichszej pracy.
Ważne są oczywiście parametry techniczne, jak prędkość obrotowa, zastosowane łożysko, rozmiar wentylatora, możliwość regulacji, przepływ powietrza, hałas czy ciśnienie statyczne, oraz elementy typowo dekoracyjne jak „design”, kształt ramki jak i łopatek, oraz dodatki pokroju naklejek, kołków antywibracyjnych czy silikonowych podkładek.
Przede wszystkim musimy określić przeznaczenie i czego wymagamy od wentylatora: wydajności, ciszy, wyglądu – a może wszystkiego na raz? Wybierać możemy od najprostszych konstrukcji w cenie kilkunastu złotych, do ponad 100 zł za modele klasy premium, wykonane z najwyższej jakości materiałów, z łożyskiem o wysokiej żywotności, dodatkowym wyposażeniem czy podświetlaniem diodami LED.
3Najważniejsze parametry wentylatorów
- Napięcie zasilające
- Pobór prądu
- Wtyczka zasilająca
- Wymiary
- Rodzaj łożyska
- Prędkość obrotowa
- Przepływ powietrza
- Ciśnienie statyczne
- Poziom natężenia dźwięku
Wentylatory z 3 pinową wtyczką pozwalają na pomiar prędkości obrotowej wyrażonej w obr./min (RPM).
Wentylatory z 4 pinową wtyczką pozwalają dodatkowo na dokładne kontrolowanie prędkości obrotowej przy pomocy kontrolerów fizycznych bądź rozwiązań software’owych jak SpeedFan.
Metodologia testowa
Wszystkie wentylatory były testowane w pomieszczeniu 2.5 x 3 x 2 m, w średniej temperaturze 21 stopni Celsjusza. Pomiary były wykonywane w nocy, natomiast hałas tła wynosił 41.5dBa. Lista testów obejmująca wentylatory to:
- Pomiar natężenia dźwięku (popularny hałas) – wentylator umieszczono na gumowo-materiałowej podkładce w celu eliminacji drgań. Sonometr ustawiono w odległości 10 cm od rotora z jego bocznej strony, by pęd powietrza nie zakłócał pomiarów.
- Pomiar ciśnienia statycznego w m/s anemometrem na końcu tuby o długości 20cm oraz otworze wylotowym wielkości 9cm2. Czas pomiaru minimum 30 sekund – Zarejestrowane są najwyższe wartości.
- Wszystkie dane dt. prędkości obrotowych zostały pobrane z programu Speedfan v4.52.
- Pomiar temperatur w teście rzeczywistym na platformie z procesorem i5-4670K ustawionym na wartości 4.4GHz core + 4.2GHz ring ratio, przy napięciach: Input 1.95v, VCore 1.26V, VRing 1.25V, VCCSA 1.31V, VCCIO Analog 1.3V, VCCIO Digital 1.29V, przy wykorzystaniu chłodzenia SilentiumPC Fortis 3 oraz pasty Noctua NT-H1. Platforma znajduje sie w obudowie SilentiumPC Regnum RG4 z otwartymi panelami bocznymi w pozycji pionowej. Procesor został obciążony programem Cinebench R20, wyniki zostały pobrane po 10min obciążenia. Wentylatory będą testowane na 2 prędkościach obrotowych – 1000RPM oraz 100% RPM. – TEST ZOSTANIE DODANY W PRZECIĄGU KILKU DNI
Użyty sprzęt pomiarowy:
- Sonometr Benetech GM1351 – pomiar natężenia dźwięku.
- Software SpeedFan v4.52 – pomiar prędkości obrotowej wentylatora.
- Anemometr Benetech GM816 – pomiar przepływu powietrza.
- Chłodzenie CPU: SilentiumPC Fortis 3 RGB
- Sonometr z funkcją termometru Benetech GM1351 + pomiar temp. otoczenia.
Zawodnicy
1
Arctic BionX P120
Deepcool WindBlade 120
Deepcool RF120
Coolermaster MasterFan PRO 140 Air Pressure RGB
Testy
Podsumowanie
Z tego miejsca chciałbym podziękować firmom Coolermaster oraz Deepcool za dostarczenie sprzętu do testów. Każdy z wentylatorów swojego czasu uzyska własną, szczegółową recenzję. Według mnie zwycięzcą dzisiejszego zestawienia pozostał Arctic BionX P120. Uzyskał jedne z lepszych wyników przepływu powietrza, jego hałas podczas pracy również nie powala, dodatkowo z obydwu stron jest wykończony gumowymi wstawkami eliminującymi drgania. W/w wentylator można znaleźć w cenie nieprzekraczającej 60zł za wersję 120mm.
